Điều kiện sống tốt hơn mỗi ngày, tuy nhiên việc ăn uống quá mức so với nhu cầu kèm lối sống “trạch”, ít vận động thể lực. Làm tình trạng béo phì ở trẻ em tăng đột biến, nhất ở mấy nước phát triển phương Tây như Mỹ, Anh,… Nguyên nhân béo phì ở trẻ là gì? Ta có thể làm hạn chế việc tăng cân quá mức ở trẻ hay không? Cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau nhé!
Béo Phì đang trở thành bệnh “phổ biến” ở trẻ
Mục Lục
1. Béo phì là gì ?
Béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân đến mức ảnh hưởng tới sức khỏe. Béo phì là tình trạng sức khỏe có nguyên nhân dinh dưỡng. Thường thường một người trưởng thành khỏe mạnh, dinh dưỡng hợp lý, cân nặng của họ dao động trong giới hạn nhất định. “Cân nặng nên có” của mỗi người thường ở vào độ tuổi 25-30. Hiện nay, Tổ chức y tế thế giới thường dùng chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index – BMI) để nhận định tình trạng gầy béo. Người bị béo phì ngoài thân hình phì nộn, nặng nề, khó coi còn có nguy cơ mắc nhiều bệnh như rối loạn lipit máu, tăng huyết áp, sỏi mật, đái tháo đường, xương khớp và ung thư. Nỗi lo béo phì làm mọi người cảm thấy tự ti về bản thân mình.
2. Cách tính béo phì ở trẻ em
2.1. Cân nặng lý tưởng so với chiều cao (IBWH)
cân nặng đo được
IBWH = ———————————————— x 100
Cân nặng trung bình so với chiều cao
Béo phì khi IBWH ≥ 120%
2.2. Chỉ số khối cơ thể (BMI)
Cân nặng (kg)
BMI = ———————
(Chiều cao)2 (m)
Theo WHO, người lớn có BMI trong phạm vi từ 18,50 đến 25,00 là người bình thường. Dưới 18,5 là gầy, từ 25 đến 30,00 là người béo và trên 30 là béo phì.
3. Nguyên nhân của béo phì
3.1. Béo phì đơn thuần
- Do thay đổi cân bằng năng lượng, tăng lượng thu vào và giảm lượng tiêu hao làm tăng tích tụ mỡ trong cơ thể đặc biệt là ở bụng, mông, đùi và vai.
- Dạng béo phì đơn thuần thường gặp ở những trẻ béo phì háu ăn, ít hoạt động và giảm chuyển hoá thân nhiệt. Trẻ béo phì thường cao hơn ở lứa tuổi trước dậy thì, nhưng lâu dài trẻ ngưng tăng trưởng sớm và có chiều cao trung bình thấp ở tuổi trưởng thành.
- Dạng béo phì này thường mang tính gia đình. Những trẻ có bố mẹ, ông bà béo phì thường có nguy cơ dễ béo phì,; có thể tìm thấy gen gây béo (Leptin)
3.2. Béo phì do nội tiết
- Béo phì do suy giáp trạng: béo toàn thân, lùn , da khô và thiểu năng trí tuệ.
- Béo do cường năng tuyến thượng thận (U nam hoá vỏ tượng thận): béo bụng, da đỏ có vết rạn , nhiều trứng cá, huyết áp cao.
- Béo phì do thiểu năng sinh dục: Thường gặp trong 1 số hội chứng: Prader-Willi béo bụng, lùn, thiểu năng trí tuệ và hay gặp tinh hoàn ẩn. Lorence Moon Biel béo đều toàn thân, đái nhạt, thừa ngón và có tật về mắt
- Béo phì do các bệnh về não: Thường gặp do các tổn thương vùng dưới đồi, sau di chứng viêm não. Béo thường có kèm theo thiểu năng trí tuệ hoặc có triệu chứng thần kinh khu trú.
- Béo phì do dùng thuốc: Uống Corticoid kéo dài trong điều trị bệnh hen, bệnh khớp, hội chứng thận hư hoặc vô tình uống thuốc đông y có trộn lẫn corticoid để điều trị chàm, dị ứng và hen. Đặc điểm béo của hội chứng Cushing, béo bụng là chủ yếu và không tìm thấy nguyên nhân trừ khai thác bệnh sử có sử dụng thuốc corticoid.
Thức ăn nhanh là tác nhân hàng đầu khiến bạn tăng cân đột biến
4. Các yếu tố nguy cơ béo phì
Tiền sử gia đình
Là yếu tố nổi bật nguy cơ béo phì ở trẻ em. 80% trẻ béo phì nặng có một hoặc cả hai bố mẹ cùng béo phì. Cân nặng khi đẻ : nếu cân khi đẻ > 4 kg, trẻ sau này nuôi dưỡng trong môi trường tốt cũng dễ bị béo phì hơn những trẻ có cân nặng khi đẻ bình thường
Thực phẩm
- Các thức ăn hàng ngày sử dụng nhiều dầu , mỡ dễ gây béo.
- Các loại ăn nhanh (Snack) thường có năng lượng và mỡ cao, mặt khác loại thức ăn này có hương vị hấp dẫn nên dễ kích thích trẻ ăn nhiều hơn.
Thiểu năng trí tuệ và béo phì
Ở những trẻ bị thiểu năng trí tuệ do bản năng tự kìm chế ăn kém nên dễ dẫn đến ăn quá mức và ăn không biết no. Mặt khác ở những trẻ này khả năng giao tiếp xã hội bị hạn chế trẻ ít có cơ hội chơi đùa nên thường tìm đến ăn như là trò chơi tự tiêu khiển cho bản thân mình.
Hoạt động ít và béo phì
Nếu trẻ lười hoạt động, hay xem vô tuyến lại thường ăn vặt hoặc uống nước ngọt 1 cách thụ động trẻ vô tình đã nạp thêm năng lượng. Thói quen kéo dài này sẽ dẫn đến tình trạng béo phì.
XEM THÊM: